Herken jij het verschil tussen gezonde spanning, stress en chronische stress?
Misschien herken je het wel… Soms heb je een gezonde spanning die je scherp houdt, en soms merk je dat je systeem langer ‘aan’ blijft staan dan goed voor je voelt. Die twee lijken op elkaar, maar zijn innerlijk compleet verschillend.
Gezonde spanning – Stress – Chronische stress
Gezonde spanning – tijdelijk, activerend, vol verwachting; zoals vroeger voor je verjaardag of een schoolreisje.
Stress – spanning waarbij je brein wel een uitweg zoekt, maar die niet kan vinden.
Chronische stress – langdurige overbelasting waardoor je lichaam steeds in paraatheid blijft.
Van gezonde spanning naar ongezonde spanning
Je kent vast het gevoel van die kinderlijke kriebels: Sinterklaas, de Efteling, een feestje… Je lag met een vol buikje van enthousiasme in bed. Gezonde spanning.
Maar wanneer je spanning vermengt raakt met angst, blijft je systeem zoeken naar veiligheid. Je lichaam maakt zich klaar, maar er komt geen oplossing. Je ligt wakker. Je gedachten draaien in rondjes. De spanning wordt stress.
Om te voorkomen dat stress zich vastbijt tot chronische stress, is het essentieel om de kern van de spanning te onderzoeken.
Het elastiek – waarom chronische stress gevaarlijk is
Zie jezelf als een elastiek: dat werkt prima als het af en toe wordt uitgerekt. Maar als je het elastiek te ver of te vaak uitrekt, gaat het scheuren.
Ons lichaam werkt anders: spieren worden juist sterker wanneer we ze belasten. Maar ook spieren kennen hun grens. Een te grote spanningsboog in één keer? Gescheurde knieband. Te lang aangespannen? Blessure.
Daarom moeten we leren bewust om te gaan met spanning.
Een mooi voorbeeld daarvan is de Wim Hof-methode. Door jezelf gecontroleerd bloot te stellen aan kortstondige stress, train je je systeem om beter met spanning om te gaan. Je versterkt als het ware jouw innerlijke “spier”.
Hoe stress chronisch wordt: je brein legt verbanden
Onze hersenen zijn continu bezig om verbanden te leggen. En dat gaat heel ver.
Voorbeeld:
Een meisje van zes wordt tijdens het spelen gebeten door een hond. Ze schrikt en rent naar haar moeder. Maar haar moeder heeft net slecht nieuws gehoord en reageert kortaf: “Dan heb je vast te wild gespeeld. Eigen schuld.”
Het meisje kan haar schrik, pijn en verdriet niet kwijt. Ze stopt het weg. Daarbovenop voelt ze zich afgewezen en schuldig.
Jaren later voelt deze vrouw nog steeds spanning als ze een hond ziet. Niet omdat de hond gevaarlijk is, maar omdat haar brein hond = angst + verdriet + schuld heeft opgeslagen.
Wanneer de buren dan ook nog eens twee blaffende herders krijgen, ervaart haar systeem herhaalde blootstelling aan dezelfde trigger. Het lichaam blijft alert, gespannen, onzeker. De stress wordt chronisch.
En nu het belangrijkste:
Het is niet altijd zo duidelijk waar jouw spanning vandaan komt. Soms ligt de oorsprong:
in je vroege jeugd,
in een moment dat je je niet meer kunt herinneren,
of zelfs in spanning die je als kind hebt overgenomen van je ouders.
Die oude patronen blijven in je systeem actief totdat je bewust maakt wat er toen is ontstaan.
Hoe je dit kunt helen
Met technieken zoals regressietherapie, EFT en systemisch werk kunnen we via het onderbewuste terug naar het moment waar de spanning ooit is begonnen.
We geven jouw systeem dáár wat het toen nodig had maar nooit gekregen heeft:
de troost, veiligheid of erkenning die ontbrak;
de knuffel van mama,
of het gevoel dat papa trots op je is.
Wanneer dat gebeurt, ontspant het oude patroon… en daarmee kalmeert jouw systeem in het hier en nu.
Wil je dit onderzoeken?
Merk je dat jouw lichaam al langere tijd in een staat van spanning staat? Dat je reacties soms groter zijn dan je zou willen? Of dat je voelt dat er iets “ouds” meebeweegt in nieuwe situaties?
Je hoeft dit niet alleen te doen. Spanning vertelt een verhaal — en dat verhaal kun je herschrijven.
Als je wilt, kijk ik graag met je mee. Eén sessie kan al zoveel ruimte geven.
Voel je welkom.
